อ่าวคุ้งกระเบนดูป่าชายเลน ณ จันทบุรี

ร้อนครับร้อน ทุกวันนี้โลกของเรามีอะไรเปลี่ยนแปลงไปเยอะจริงๆนะครับ มีข่าวแปลกๆมากมาย เช่น ปลาโลมาเกยตื้นตาย พื้นดินลุกเป็นไฟ แผ่นดินไหมในไทย โอววว์ มันไม่ปกติแล้วนะครับ พักเรื่องร้อนๆแล้วมาพักผ่อนไปธรรมชาติที่นี่กันดีกว่าครับ อ่าวคุงกระเบนจันทบุรี มาทำความรู้จักกับที่นี่กันก่อนนะครับ อ่าวคุ้งกระเบนนั้น อยู่ อ.ท่าใหม่ จ.จันทบุรี ครับผม ชื่อของอ่าวนี้มาจากลักษณะของที่นี้คือว่าเป็นเวิ้งที่ปิดล้อมด้วยสันทรายมีทางให้น้ำทะเลออกเพียงทางเดียว เมื่อมองจากทางอากาศจะเห็นเป็นลักษณะคล้ายกระเบนตัวโต นี่ละครับที่มาของชื่อ

ที่นี่จะมีป่าโกงกางอุดมสมบูรณ์และเป็นที่ตั้งของศูนย์ศึกษาและพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบน อันเป็นโครงการพระราชดำริ และมีเส้นทางให้นักท่องเที่ยวได้สัมผัสกับป่าชายและและรบบนิเวศอย่างใกล้ชิด ได้ขึ้นชื่อว่าอ่าวทั้งทีก็ต้องมีที่ที่สำหรับให้ลงเล่นน้ำด้วยนะครับ เป็นชายหาดติดกับแหลมเสด็จเหมาะสำหรับพักผ่อนเป็นอย่างมาก ช่างเช้าตรู่ของทุกและเย็นของทุกวันจะเป็นช่วงน้ำลง จะมองเห็นชายหาดกว้างไกลสุดสายตาครับ

สิ่งที่น่าสนใจในอ่าวคุ้งกระเบน

ที่นี่มีศูนย์ศึกษาพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบนฯ มาดูประวัติที่นี่กันสักหน่อยนะครับ เมื่อ วันที่ 28 ธันวาคม พุทธศักราช 2524 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ได้เสด็จพระราชดำเนินไปทรงประกอบพิธีเปิดพระบรมราชานุสาวรีย์ สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชที่จังหวัดจันทบุรี และได้พระราชทานพระราชดำรัสแก่ผู้ว่าราชการจังหวัดว่า "ให้พิจารณาพื้นที่ที่เหมาะสม จัดทำโครงการพัฒนาด้านอาชีพการประมงและการเกษตร ในเขตพื้นที่ชายฝั่งทะเล และจังหวัดจันทบุรี" พร้อมกับได้พระราชทานเงินที่ราษฎรจังหวัดจันทบุรีทูลเกล้าฯ ถวายในโอกาสนั้น เป็นทุนเริ่มดำเนินการ ผู้ว่าราชการจังหวัดในขณะนั้น จึงรับสนองพระราชดำริ ก่อตั้งศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ขึ้น เมื่อพุทธศักราช 2524 ที่ตำบลคลองขุด อำเภอท่าใหม่ จังหวัดจันทบุรี โดย ได้รับความร่วมมือจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น กรมประมง สำนักงานจังหวัดจันทบุรี กรมที่ดิน ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร โครงการชลประทานจังหวัดจันทบุรี กรมชลประทาน สำนักนโยบายและสิ่งแวดล้อม กรมป่าไม้ กรมพัฒนาที่ดิน สำนักงานปศุสัตว์จังหวัด กรมปศุสัตว์ และอื่น ๆ

ศูนย์ ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบนฯ นี้ มีพื้นที่เป้าหมายของโครงการอยู่ ณ บริเวณอ่าวคุ้งกระเบน ครอบคลุมชายฝั่งทะเลโดยรอบ รวม 2,000 ไร่ ส่วนพื้นที่รอบนอกได้แก่ พื้นที่เขตตำบลคลองขุด ตำบลสนามไชย และใกล้เคียงเป็นเขตหมู่บ้านประมงตลอดแนวชายฝั่งทะเล และเขตเกษตรกรรมประมาณ 32,000 ไร่ ข้อแนะนำพิเศษ ยังมีความรู้ ความงดงามจากธรรมชาติอีกมากมายที่จะได้รับจากสถานที่แห่งนี้ถ้าท่านตั้งใจจะ ไปสัมผัสอย่างแท้จริง การเข้าชมเป็นหมู่คณะควรติดต่อล่วงหน้า นอกจากนี้ทางศูนย์ยังมีบริการบ้านพักสำหรับบริการหน่วยงานรัฐที่ไปจัดอบรม สัมมนาด้วยโดยต้องติดต่อล่วงหน้าครับ

เปิดให้เข้าชมทุกวัน เวลา 06.30-18.00 น. การเข้าชมเป็นหมู่คณะควรติดต่อล่วงหน้าที่ศูนย์ศึกษาพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ นอกจากนี้ทางศูนย์ยังมีบริการบ้านพักสำหรับบริการหน่วยงานรัฐที่ไปจัดอบรมสัมมนาด้วยโดยต้องติดต่อล่วงหน้า โทร. 0 3936 9216-8 โทรสาร 0 3936 9219

ป่าชายเลนอ่าวคุ้งกระเบน  ป่าชายเลนอ่าวคุ้งกระเบน อยู่ในพื้นที่โครงการศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบน อันเนื่องมาจากพระราชดำริ ท้องที่ ต.คลองขุด อ.ท่าใหม่ จ.จันทบุรี  มีพื้นที่ประมาณ 1,100 ไร่ เป็นส่วนหนึ่งของป่าสงวนแห่งชาติ ป่าคุ้งกระเบนและป่าอ่าวแขมหนู  ในปัจจุบันจัดว่าเป็นป่าชายเลนที่อุดมสมบูรณ์และสวยงามแห่งหนึ่งของจังหวัดจันทบุรี มีพันธุ์ไม้ป่าชายเลนจำนวนทั้งสิ้นประมาณ 30 ชนิด ขึ้นกระจายปกคลุมอยู่รอบอ่าว เป็นแนวกว้างโดยเฉลี่ย 30-200 เมตร และโค้งยาวไปตามขอบอ่าวเป็นระยะทางถึง 5 กิโลเมตร  ป่าชายเลนอ่าวคุ้งกระเบนจัดว่าเป็นทรัพยากรธรรมชาติที่สำคัญที่สุดของศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบน อันเนื่องมาจากพระราชดำริป่าชายเลนแห่งนี้เป็นบริเวณที่มีเสน่ห์ และมีความเหมาะสมที่จะใช้เป็นที่ศึกษาหาความรู้เกี่ยวกับธรรมชาติในรูปของพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติที่มีชีวิต รวมทั้งเป็นแหล่งท่องเที่ยวพักผ่อนหย่อนใจในรูปแบบของนิเวศทัศนา (Eco-tiurism) โดยมีศาลาให้ข้อมูลความรู้ตามจุดต่างๆ 10 ศาลาด้วยกันดังนี้ครับ

ศาลาที่  1 กำเนิดอ่าวคุ้งกระเบนอธิบายเรื่องการกำเนิดของอ่าวคุ้งกระเบนและป่าชายเลน ในลักษณะของวิชาธรณีสัณฐาน

ศาลาที่ 2 ไม้เบิกนำ (ทัพหน้าป่าชายเลน) อธิบายเรื่อง สังคมพืชไม้เบิกนำในป่าชายเลน  ได้แก่  ไม้แสม  และไม้ลำพู

ศาลาที่ 3 ดงฝาด อธิบายเรื่องระบบรากของต้นไม้ป่าชายเลน และการสืบพันธุ์ตามธรรมชาติของไม้ป่าชายเลน

ศาลาที่ 4  ป่าปลูก อธิบายเรื่องการปลูกต้นไม้  ป่าชายเลน และห่วงโซ่อาหารในป่าชายเลน

ศาลาที่ 5  ปู่แสม อธิบายเรื่องวิถีชีวิตของชาวประมงพื้นบ้าน และการเก็บหาผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำบริเวณป่าชายเลนอ่าวคุ้งกระเบน

ศาลาที่ 6 โกงกาง อธิบายเรื่องความสำคัญและประโยชน์ของไม้โกงกาง

ศาลาที่ 7  ป่าไม้ - ประมง อธิบายเรื่องการปลูกป่าชายเลนควบคู่ไปกับการเลี้ยงปลากะพงขาว

ศาลาที่ 8  ลำพู อธิบายเรื่องไม้ในวงศ์ลำพูและความสัมพันธ์ของหิ่งห้อยกับต้นลำพู

ศาลาที่ 9  ประมง อธิบายเรื่องการเลี้ยงกุ้งระบบปิด เพื่อรักษาสภาพแวดล้อม โดยใช้ป่าชายเลน เป็นตัวดูดซับธาตุอาหารและบำบัดน้ำเสียโดยวิธีธรรมชาติและระบบชลประทานน้ำ เค็ม

ศาลาที่ 10  เชิงทรง อธิบายระบบนิเวศวิทยาของพื้นที่  บริเวณรอยต่อระหว่างป่าบก และป่าชายเลน

ใครสนใจที่จะมาดูธรรมชาติของป่าชายเลนดูต้นโกงกางพักผ่อนกับชายหาดสวยๆ มาที่นี่ไม่ผิดหวังครับผม เส้นทางที่ สามารถเข้าถึงได้ 2 เส้นทางคือ จากถนนสุขุมวิท ก่อนถึงตัวเมืองจันทบุรีประมาณ 30 กิโลเมตร ถึงกิโลเมตรที่ 301 มีทางแยกขวาไปตามทางหลวงหมายเลข 3399 และจะพบป้ายทางแยกหาดต่าง ๆ เป็นระยะ อีกเส้นทางหนึ่งคือ จากตัวเมืองเดินทางไปยังอำเภอท่าใหม่ ระยะทาง 17 กิโลเมตร ต่อด้วยเส้นทางที่ไปเขื่อนวังโตนด และเลยไปจนถึงชายทะเลได้เช่นกัน

รถยนต์ส่วนตัว จาก ถ.สุขุมวิท ตรงหลัก กม. 302 ไปตามทางหลวงหมายเลข 3399 เมื่อถึงบ้านหมูดุดจะพบสามแยก ให้เลี้ยวซ้าย จะเห็นป้ายบอกทางไปหาดเจ้าหลาว ระยะทาง 3 กม.ถ้าเริ่มต้นที่ตัวเมืองให้ใช้ ถ.ท่าแฉลบ ออกจากตัวเมืองประมาณ 5 กม. เลี้ยวขวาไปตามทางหลวงหมายเลข 3147 ผ่านค่ายเนินวงไปยัง อ.ท่าใหม่ แล้วใช้ ถ.ท่าใหม่-อ่าวคุ้งกระเบน จากสี่แยกหอนาฬิกา ผ่านโครงการชลประทานจันทบุรี บรรจบกับทางหลวงหมายเลข 3399 เลี้ยวซ้ายไปหาดเจ้าหลาว ระยะทางประมาณ 15 กม.

รถสองแถว จาก อ.ท่าใหม่ ต้องเหมารถสองแถวที่ตลาดท่าใหม่ หรือสี่แยกนาฬิกา ค่ารถประมาณ 150 บาทขอให้สนุกกับการเดินทางนะครับ^^